Γιατί ο Συνειδητός Αυτοέλεγχος Μπορεί να Είναι μια Πλήρης Ψευδαίσθηση

Νέα θεωρία για τη συνείδηση θα μπορούσε να έχει σημαντικό αντίκτυπο στις ψυχικές διαταραχές και την εξάρτηση.

Η συνείδηση μας μπορεί να έχει πολύ λιγότερο τον έλεγχο από ότι νομίζαμε πριν, σύμφωνα με μια νέα θεωρία.

Αντίθετα, η συνείδηση είναι περισσότερο ένας  διερμηνέας των μηνυμάτων που στέλνονται από το ασυνείδητο.

Ο Δρ. Ezequiel Morsella, βασικός συγγραφέας της έρευνας, εξήγησε ότι:

"Ο διερμηνέας παρουσιάζει τις πληροφορίες, αλλά δεν κάνει επιχειρηματολογία ή δρα με βάση την πληροφορία που μετέφερε.

Ομοίως, οι πληροφορίες που συλλαμβάνουμε στην συνείδηση μας δεν δημιουργούνται από συνειδητές διεργασίες, ούτε είναι αντίδραση σε συνειδητές διεργασίες.

Η συνείδηση είναι ο μεσάζον, και δεν κάνουμε τόση εργασία όση νομίζετε".

Η θεωρία - δέκα χρόνων έρευνας - έρχεται σε άμεση αντίθεση με το πώς νιώθεις ως ένας συνειδητά, σκεπτόμενος, συναισθηματικός, άνθρωπος.

Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η θεωρία είναι λάθος.

Για μας είναι σαν να περνάμε από ένα κόσκινο από συναισθήματα και σκέψεις που εν τέλη μας προτρέπει να αποφασίσουμε για τις δράσεις μας.

Στην πραγματικότητα, η θεωρία, δηλώνει πως το συνειδητό  εκτελεί τις ίδιες απλές εργασίες ξανά και ξανά.

Αυτό που θεωρούμε ως ελεύθερη βούληση είναι ως επί το πλείστον μόνο ο έλεγχος των σκελετικών μυών.

Με άλλα λόγια, οι αποφάσεις λαμβάνονται από το ασυνείδητο και μεταδίδονται προς το συνειδητό ως σκέψη για να τεθεί σε δράση.

Ο Δρ. Morsella δήλωσε:

"Στην συντριπτική πλειοψηφία της ανθρώπινης ιστορίας, κυνηγούσαμε και συλλέγαμε και είχαμε πιο πιεστικές ανησυχίες που απαιτούσαν γρήγορα εκτελούμενες δράσεις.

Η συνείδηση φαίνεται να είχε εξελιχθεί για αυτούς τους τύπους των δράσεων αντί για την κατανόηση του εαυτού".

Ο Δρ. Morsella συνέχισε:

"Μία σκέψη δεν γνωρίζει την ύπαρξη μια άλλης σκέψης, απλά έχει συχνά πρόσβαση σε αυτές και να ενεργούν κατά τον ίδιο τρόπο, με βάση τις ίδιες πληροφορίες του ασυνείδητου.

Έχετε μία σκέψη και μετά μια άλλη, και νομίζετε ότι μία σκέψη οδηγεί στην επόμενη, αλλά αυτός δεν φαίνεται να είναι ο τρόπος με τον οποίο η διαδικασία πραγματικά λειτουργεί".

Η θεωρία είναι κάπως αμφιλεγόμενη και ο Δρ. Morsella παραδέχεται, ότι είναι δύσκολο να δεχθούμε πως:

"Ο νούμερο ένα λόγος που κάναμε τόσο καιρό για να φτάσουμε σε αυτό το συμπέρασμα, είναι επειδή ο κόσμος συγχέει τι συνείδηση είναι με το ποια νομίζουν ότι είναι η χρήση της.

Επίσης, οι περισσότερες προσεγγίσεις για τη συνείδηση εστιάζουν στην αντίληψη αντί για την δράση".

Ο Δρ. Morsella επισημαίνει ότι, εάν είναι σωστή η θεωρία θα μπορούσε να έχει σημαντικές θετικές συνέπειες για τις ψυχικές διαταραχές και την εξάρτηση:

"Γιατί δεν έχετε παρορμήσεις ή νομίζετε ότι δεν θα πρέπει να έχετε;

Γιατί, κατά μια έννοια, η συνείδηση δεν γνωρίζει ότι δεν θα πρέπει να σκέφτεται κάτι.

Η έκκληση μια παρόρμησης, δεν γνωρίζει ότι η παρόρμηση είναι άσχετη με άλλες σκέψεις η δράσεις".

Η έρευνα δημοσιεύεται στο περιοδικό «Behaviour and Brain Sciences»  (Morsella et al., 2015).

Καραδάκης Γιώργος - Παναγιώτης,  BA (Hons) 
Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας - Ψυχοθεραπευτής

Anglia Ruskin University 
Πτυχίο Ψυχοκοινωνικών Σπουδών

MA Ψυχανάλυση και Σύγχρονη Κοινωνία

Brunel University, London